بقاع و مزارات بالا طالقان


نقشه قدیمی سه منطقه، بالا، میان و پائین طالقان - ترسیم آقای غفاری - 1340 شمسی

مقبره پیر جمشید –
روستای مهران

امامزاده سید علاءالدین -
روستای اورازان

امامزاده هارون -
روستای جوستان

امامزاده سید ضیاء الدین -
روستای خچیره

امام زاده اسحاق و اسماعیل –
روستای گته ده

امامزاده شیخ حسین –
روستای دیزان




بنای یادبود نابغه خط شکسته نستعلیق
درویش عبدالمجید طالقانی - متولد روستای مهران
منطقه بالا طالقان
منطقه بالا طالقان، در شرق و سرشاخه های رودخانه طالقان واقع شده است. در حدود 25 روستا در این منطقه قرار دارد. مسیر دسترسی به منطقه، بعد از شهرک، جاده اصلی آسفالته، که در حال دو بانده کردن آن هستند، به سمت جوستان، مرکز بخش بالاطالقان قابل استفاده است

ادامه جاده از جوستان، به سمت روستاهای دیگر و البته با عرض کمتر، به سمت روستای گته ده و جاده کرج چالوس، امتداد دارد

روستاهای مشهور این منطقه عبارت است از
گوران، آسکان، جوستان، دیزان، محسن آباد، مهران، ناریان، ابصار، اورازان، پراچان، خچیره، خیکان، دهدر، گته ده، گراب، کرود، نساعلیا، نویز، آئین کلایه، حصیران، خودکاوند، دراپی، سفج خانی، کرکبود، کویین، کیامحله، گلیرد، منگلان، هشان، مرجان
امامزاده هارون - روستای جوستان
امامزاده هارون بن موسى جعفر (ع) ششمین فرزند امام هفتم (ع) است. مدفن ایشان، در ضلع جنوب شرقی روستای جوستان در 20 کیلومتری شرق شهرک واقع شده است. این روستا، مرکز بخش بالاطالقان میباشد

بقعه در محوطه ای در حدود 1000 متر مربع که پیرامون آن را درختان کهنسال بلند فرا گرفته واقع شده است. این بقعه داراى امکانات رفاهى و کتابخانه اى مجهز و زائر سراست. یک قطعه سنگ قدیمی در بقعه، شامل بخشودگی مالیات مردم منطقه در عصر صفویه و تاریخ تعمیر امام زاده را به حدود 300 سال پیش برمیگرداند

مرحوم محمّدحسن خان صنیع الدوله در کتاب جغرافیاى طالقان که در سال 1301 هجرى قمرى نگاشته است، در صفحات 135 الى 138، بناى امامزاده هارون را بشرح زیر توصیف کرده است

امامزاده‌ای در این قریه زیارت مى‏شود که معروف به هارون بن موسى بن جعفر ع است. صحن و بقعه و گنبد امامزاده بواسطه عدم توجّه در مرمّت خراب است. یک طرف صحن را طغیان آب رودخانه منهدم نموده معذلک معلوم مى‏شود که صحن مربّع بوده است

بقعه و گنبد امامزاده از سنگ و گچ ساخته شده است. ضریحى جدید به وضع مثمن از چوب روى مرقد گذاشته‏اند. یک در دو مصرعى از چوب فوفل منبت شده از صنایع بسیار ممتاز قدما به مدخل حرم امامزاده نصب است که نهایت امتیاز را دارد، در یک مصراعى‏دیگر هم به دالان چراغخانه نصب شده که آن نیز منبت مى‏باشد. بالاى در عبارت ذیل به خط ثلث مسطور است: (باب الزیارة المتبرکة فى اواسط ذوالقعدة سنة ثلث و خمسین و ثمانماثة. عمل کاتب شاه سبزوارى)

در حاشیه و متن در دو مصراعى حرم نیز به خط ثلث تمام سورة مبارکه انافتحنا و صلوات بر چهارده معصوم ع مکتوب و برطرف پایین مصراع سمت دست راست این عبارت نگاشته شده است: (گلبن باغ و دُر صدف انما و ثمرة شجرة هل اتى جلال‏الدّین و الدنیا امامزاده هارون بن سلطان الاتقیاء الامام الاولیاء موسى الکاظم ع.) و در مصراع طرف دست چپ در پایین نیزاین کلمات مسطور است: المفتح ابواب الخیر و الاحسانبحر ظل عاطفت نور بن کیان شاه بن کیان شاه جهانصید کن. عمل استاد شمس‏الدّین بن استاد محمّد فى تاریخ شهر صفر احدى و ثمانین و تسعمائه

مزار امام زاده هارون - روستای جوستان





سنگ نوشته فرمان شاه اسماعیل اول، در محل امام زاده هارون ع






نمائی از بقعه و نماز خانه امام زاده هارون
در سمت یسار در یک مصراعى‏ چراغخانه رو به قبله سنگ مرمرى به دیوار نصب است که از میان شکسته شده و صورت فرمانى‏ بخط ثلث بر این سنگ منقور است که از تاریخ آن معلوم مى شود که از فرامین شاه طهماسب بن شاه اسمعیل صفوى است و عین عبارت فرمان از قرار ذیل مى‏باشد

صورت این فرمان سنگ نوشته‏اى است به ابعاد 90×33 سانتی‌متر و به خط ثلث بسیار زیبا نگاشته شده است که قسمتى از این سنگ نوشته در این گزارش آمده است «هواللَّه سبحانه الملک اللَّه. یا محمّد یا على. فرمان همایون شرف نفاذ یافت. آن ‏که درین وقت بر خاطر اشرف به انتظام ، حال رعایا و عجزه الکاء طالقان از ابتداء ایت ئیل جهات مذکوره ذیل را که در الکاء مزبوره سابقاً ابواب جمع بوده و به تخفیف و تصدق رعایا و هدیه نمودیم

و حکام و تیول داران و داروغگان و کلانتران و کدخدایان الکاء مذکور من بعد به علّت جهات مذکور یک دینار و یا یک من از احدى طلبى و توقّعى ننمایند و مزاحمت نرسانند. مستوفیان عظام ایران اعلى جهات مذکوره را در دفاتر دیوان اعلى محور و معدوم نموده من بعد داخل اوراق ننمایند و مضمون مزبور را حکماً بر سنگ نقش نمایند و از مضمون آیه شریفه و من بدله بعد ما سمعه فانما اثمه على الذین یبدلونه ان اللَّه سمیع علیم تجاوز ننمایند و خلاف کننده از مردودین درگاه الهى و مطرودان بارگاه شاهى مى‏باشند. درین باب غدغن داشته از جوانب و اطراف گله مراعى و مواشى خمس نساجى (کذا) نگیرند. رجب سنة تسع و ستین و تسعمائه اتمام یافت. بسعى ملک روح‏اللَّه جوستانى

گفته شده است که حضرت امامزاده هارون در بیست و سوّم ماه رجب سال یکصد و شصت هجری قمری در شهر مدینه چشم به جهان گشودند. ایشان فرزند بلافصل امام موسی بن جعفر ع و ششمین فرزند از اولاد آن امام بزرگوار هستند. آن حضرت مدّت 20 سال از عمر شریفشان را در مدینه سپری کردند. پس از هجرت مظلومانه امام همام، حضرت علی بن موسی الرضا ع از مدینه به سمت خراسان ایشان نیز همانند دیگر خاندان بنی هاشم به جهت اشاعة مذهب حقه تشیع، محیط نا امن مدینه را به قصد ایران ترک کردند. امامزاده هارون ابتدا به شیراز و از آن‌جا به اهواز و قم مهاجرت کردند

در سال 184 هـ.ق عالم بزرگ قزوین، شیخ حسن معروف به ابومحمّد از طرف جمعی از شیعیان ساکن آن دیار، امامزاده هارون را به قزوین دعوت نمود. با تشریف فرمایی آن حضرت به قزوین عمال و ماموران پلید حکومت عبّاسی و کارگزاران مامون، قصد دستگیری و قتل ایشان را نمودند. این نقشه ای بود که از طرف مامون برای عموم سادات و امامزادگانی که به ایران مهاجرت کرده بودند، طرح ریزی شده بود. این امر موجب شد تا امامزاده هارون قزوین را ترک گفته، در قریه ای در شمال این شهر (طالقان) مخفی شوند. اما سرانجام آن حضرت در بیست و یکم ربیع الثانی سال 211 هـ.ق در سن پنجاه و یک سالگی به شهادت رسیدند

آیت الله مرعشی نجفی در مشجرات سادات آورده اند: یکی از فرزندان امام موسی کاظم ع امامزاده هارون است که در اطراف قزوین، که فعلا آن منطقه را به اسم طالقان می‌شناسند، مدفون است. از ایشان فرزندی به نام احمد و از او دو فرزند به نام محمّد و موسی باقی مانده و از این دو بزرگوار ساداتی در عالم از جمله در ایران و عراق و مصر و ماوراء النهر و بخارا و بلاد هند، منتشر هستند
امامزاده سید علاءالدین - روستای اورازان
امام زاده سید علاء الدین از نوادگان امام محمدباقر (ع) و مدفون در روستای اورازان، می باشد. ایشان برادر امام زاده سید ضیاءالدین روستاى خچیره طالقان است. برای رفتن به روستای اورازان، از مسیر جاده شهرک به جوستان، و در ادامه جاده فرعی روستای گلیرد، مورد استفاده قرار میگرد

این دو امامزاده فرزندان سلطان علی مشهد اردهال هستند که ظاهرا پس از تعقیب این دو برادر توسط خوارج، آن دو از یکدیگر جدا شده و سید ضیاء الدین به روستاى خچیره و سید علاء الدین به اورازان رفته و بعد از وفات، در آن روستا ها، مدفون شده اند

بنای امامزاده سید علاء الدین، فاقد الحاقات جانبى و گلدسته است و قبرستانى در بخشى از محوطه امامزاده قرار دارد

گفتنی است مرحوم جلال آل احمد، در مقاله اورازان، موضوع تحقیق در باره روستای آباء و اجداد خویش در خصوص امام زاده یا مصوم زاده روستای اورزان می گوید

«معصوم زاده» طبق روایت اهالی (اورازان) مقبره مشترک سید علاءالدین و سید اشرف الدین است که اجداد اصلی اهالی هستند .یعنی اولین کسانی که در این ناحیه سکونت گزیده اند. و نیز روایت می کنند که این دو نفر فرزند امامزاده سید ناصرالدینی هستند که مقبره اش در تهران است. در محله ای بهمین نام و درین باره داستانی هم بر سر زبان اهالیست که نقل آن بی فایده نیست :

« سید علاءالدین و سید شرف الدین از مدینه به این دیار آمده اند. در زمانی که املاک بالا طالقان از آن «محمود»نامی بوده است که گبر بوده ولی چوپانی مسلمان داشته. این دو برادر پنهان از صاحب املاک در همین محل درغاری (اسکول) دور افتاده سکونت می کنند. چوپان مسلمان هر روز گوسفندها را به کوه می برده است. هر روز دو بز قرمز از گله جدا می شده اند و به آن سو می رفته اند و شب که برمی گشته اند شیر بیشتری داشته اند. چوپان این مطلب را می دانسته، ولی نمی دانسته که چرا این اتفاق هر روز تکرار می شود و چرا شیر بزها زیاد می شود. تا روزی تصمیم می گیرد دنبال بزها برود و راز آنها را کشف کند در نتیجه بغاری می رسد که دو برادر در آن بوده اند و از شیر بزها می خورده اند و در ضمن به بزها برکت می داده اند .»

دو برادر از دیدن چوپان می ترسند ولی او اطمینان می دهد که پنهان از ارباب، مسلمان است و زن مسلمانی هم دارد. زن نیز بعد از دیدن دو برادر می رود و در تهیه آذوقه به آنها کمک می کند. گذشته ازینکه به کمک شوهرش ذهن محمود گبر را آماده می سازد و زمینه را طوری می چینند که محمود گبر برخورد آبرومندانه ای با این دو برادر بکند. محمود گبر ناچار طلب معجزه می کند. و آن دو نیز مشتی ریگ در جیب خود می ریزند و به صورت طلا و نقره بیرون می آورند. محمود نیز به آنان ایمان می آورد و در حضورشان اسلام می پذیرد و املاک «اورازان» و «گیلیارد» و «خودکاوند» را به آنها می بخشد . آن دو نفر به آبادی محل می پردازند و زاد و ولد می کنند و هر دسته از فرزندان خود را در یکی از این سه محل سکونت می دهند. به این دلیل است که اورازان سید نشین است و گیلیارد و خودکاوند نیز تا این اواخر که چند خانواده عام در آن سکنا کرده اند سید نشین بوده است

مزار امام زاده سید علاء الدین - روستای اورازان







مرقد سید ضیاء الدین روستای خچیره
امامزاده سید ضیاء الدین - روستای خچیره
روستای خچیره در جنوب روستای جوستان و جنوب رودخانه شاهرود واقع شده است. مکان زیارتی روستا، مقبره امام زاده سید ضیاءالدین (ع) می باشد. مقبره امام زاده دایره شکل بوده و در کنار آن اتاق زائر سرائی احداث شده است و امام زاده بدون گنبد و گلدسته می باشد

امام زاده در شمال روستا، سر راه ارتباطی و در کنار رودخانه واقع است. در گذشته به مرد مومن شناخته می شده است. گفته شده ایشان از اعقاب امام موسی کاظم (ع) می باشد. حدود 90 سال پیش، توسط مرحوم عزت الله ابراهیمی، بر روی بنای قبلی امام زاده، گنبد و رواق آن ساخته شده است و اصل بنا مربوط به سدهٔ ۷ و ۸ ه. ق. است

برخی او را از سادات سجادی و از احفاد حسین اصغر پسر امام زین العابدین می دانند که با 13 واسطه، دارای سلسله نسب با امام سجاد ع میباشد
مقبره پیر جمشید – روستای مهران
این بنا در روستای مهران، در 16 کیلومتری شرق شهرک و 4 کیلومتری شمال، جاده جوستان به سمت روستای ناریان و پراچان، واقع شده است و به مقبره پیر جمشید یا امام زاده پیرجمشید، نیز شهرت دارد

بقعه فاقد الحاقات جانبی و دارای گنبدی رک و بدون گلدسته است. در جنب امامزاده گورستانی وجود دارد. مقبره امام زاده، دارای امکانات رفاهی اولیه و آب و برق است. قدمت اولیه بنا در قرن نهم و دهم هجری است

پوشش سقف مقبره گنبد دو پوشه‏اى مى‏باشد که از داخل عرقچین و از خارج رک است و در حال حاضر روى آن با شیروانى پوشیده شده است. نماى خارجى مقبره با سنگ مرمر سفید متمایل به آبى پوشیده شده و نماى داخلى آن با گچ اندود شده است

داخل امامزاده صندوق چوبى به عنوان معجر قرار دارد که فاقد هرگونه تزئین بوده و روى آن را با پارچه سبز رنگ پوشیده‏ شده است. اطراف بقعه قبرستان وسیعى وجود دارد که متعلّق به دوره اسلامى بوده و در حال حاضر نیز اهالى اموات خود را در آن‏جا دفن مى‏نمایند

در داخل بقعه سنگ قبرى به ابعاد 65×40 سانتى‏متر وجود دارد که تاریخ 1214 روى آن حک شده است. با توجّه به مشخصات کلّى بقعه، قدمت آن حداقل به قرون 9 یا 10 هجرى تعلّق دارد

گفتنی است که طبق یک رسم قدیمی اهالى روستاى مهران، سالگرد عاشوراى اولیه، در 20 تیرماه هر سال شمسی مى‏باشد و لذا به همین علّت، در این روز با حضور مردم از نقاط مختلف طالقان، در روستای مهران، مراسم عزادارى، تعزیه و اطعام عمومى، برگزار مى‏شود

مزار پیر جمشید - روستای مهران

بقعه امام زاده شیخ حسین - روستای دیزان


مقبره امام زاده شیخ حسین
امامزاده شیخ حسین – روستای دیزان
معروف به جد بزرگوار و همچنین معروف به شیخ حسین الهی در مرکز روستای دیزان در جوار مسجد شیخ مرتضی دیزانی و مزارشهدای دفاع مقدس روستای دیزان طالقان قرار دارد. ازشجره امامزاده اطلاعی در دست نیست ولی گفته میشودکه جدسادات روستای دیزان طالقان است

نماى داخلى بنا عبارت از شش طاق‏نما مى‏باشد که در داخل اضلاع شش‏گانه احداث شده و داراى طاق جناغى مى‏باشند. تمامى سطوح داخلى بنا با گچ اندود شده و در ورودى بنا نیز که در داخل ضلع جنوبى بنا احداث شده درگاه کوچکى است که امکان ورود و خروج را فراهم مى‏نماید

در داخل بقعه قبرى وجود دارد که روى آن صندوق چوبى به عنوان معجر قرار داده شده که فاقد هرگونه ویژگى هنرى‏مى باشد. چند سنگ قبر متعلّق به قرن 11 و 12 هـ . ق در داخل امامزاده وجود دارد که ظاهراً از قبرستان اطراف امامزاده به آن‏جا منتقل شده است

نماى خارجى مقبره با گچ اندود شده و گنبد آن را با ورق گالوانیزه (شیروانى) پوشیده‏اند. در حال حاضر اهالى روستا مشغول احداث اتاق بزرگى در جنوب امامزاده مى‏باشند که قرار است به‏عنوان نمازخانه و الحاقات بنا، از آن استفاده شود. درِ ورودى بقعه داخل راهرویى قرار گرفته که حد فاصل میان مقبره و اتاق الحاقى احداث شده است

در مورد نام صاحب این بقعه در بین اهالى اختلاف نظر وجود دارد. برخى او را شیخ حسین، گروهى او را پیر حسین و تعدادى نیز ملاحسین دیزانى معرفى مى‏نمایند

گفته مى‏شود او از عارفان یا فقیهان عصر خود بوده و مریدان زیادى‏ داشت. برخی نیز از او با عنوان امامزاده حسین یاد می‌کنند که با چهار واسطه به امام سجّاد ع نسب می‌رساند

با توجّه به شواهد و مدارک به دست آمده از جمله سنگ قبرهای موجود، گفته میشود که قدمت آن به قرن دهم و یازدهم تعلّق داشته باشد
امام زادگان اسحاق و اسماعیل – روستای گته ده
ساختمان قدیمی بقعه امام زادگان اسحاق (صالح) و اسماعیل، در شمال روستای گته ده واقع شده بود. روستای گته ده در شرق شهرک و فاصله 35 کیلومتری از آن، قرار دارد که بعد از روستای جوستان و از محل امام زاده هارون، جاده قدیمی به سمت گته ده کشیده شده است که ادامه جاده کوهستانی از گته ده به سمت شرق، به طرف جاده کرج چالوس، امتداد دارد

بنای قدیمی امام زادگان گته ده، به دلیل تخریب آن و در سال های اخیر، به صورت کامل بازسازی و نوسازی شده است. گفته شده بنای قدیمی متعلق به قرون 4 و 5 هجری بوده است

مزار امام زادگان اسحاق و اسماعیل - روستای گته ده


مزارات بالا طالقان

مزارات میان طالقان

مزارات پائین طالقان

بقاع امام زادگان طالقان



صفحه اصلي
تمامي عكس ها و متون اين سايت، مشمول قوانين و رعايت حقوق معنوي مي باشد. هر گونه استفاده مجدد، فقط با اعلام منبع و آدرس سايت، مجاز مي باشد
All rights is reserved